Novembar je mesec koji tradicionalno označava prelazak iz jeseni u zimski period, kada biljke ulaze u fazu mirovanja, a zemljište se priprema za akumulaciju vlage iz kiše i snega. Međutim, poslednjih godina meteorološke stanice širom Evrope beleže značajan porast toplih i sunčanih novembarskih dana. Prema podacima "Copernicus Climate Change Service" (C3S), novembar u Evropi je u proseku 2 do 3 stepena Celzijusovih topliji nego pre 30 godina, uz značajan pad padavina.
Iako nam prijatne temperature i sunce deluju kao blagoslov, stručnjaci upozoravaju: blago i suvo vreme u novembru može imati negativne posledice na baštu tokom cele naredne sezone.
Biljke ne ulaze na vreme u fazu mirovanja
Prema istraživanjima "Kew Royal Botanic Gardens", optimalan ulazak većine višegodišnjih biljaka u zimsku dormanciju zavisi od skraćenja dana i pada temperatura. Kada su temperature neuobičajeno visoke, biljke ostaju aktivne duže nego što bi trebalo, troše energiju, gube vlagu i postaju podložnije stresu.
Zemljište se suši, a nivo vlage opada
Novembar je ključan mesec za dopunu vlage u zemljištu pre zime. Međutim, stabilni anticikloni i odsustvo kiše dovode do ubrzanog isušivanja površinskog sloja.
Posledica: loš početak vegetacije u martu i aprilu, naročito kod voćaka, ruža i ukrasnih žbunova.
Štetočine i bolesti preživljavaju zimu
Oštre zime prirodno regulišu populaciju štetočina. Istraživanje Univerziteta u Mičigenu (2020) pokazuje da blage jeseni povećavaju preživljavanje: lisnih vaši, grinja, zemljišnih larvi, spora gljivičnih oboljenja.
Možda vas zanima…
shutterstock.com/knelson20
Bez "prirodne selekcije", kao što je mraz, biljke na proleće ulaze u sezonu sa većim pritiskom štetočina.
Voćke i žbunje pate zbog poremećenog ciklusa
Voćke zavise od određenog broja hladnih sati (tzv. chilling hours) kako bi pravilno cvetale.
Prema studiji Kalifornijskog univerziteta Davis (UC Davis), ako jesen i rana zima nisu dovoljno hladne, dolazi do:
- slabijeg cvetanja
- odloženog listanja
- manjeg roda
- povećanog rizika od smrzavanja pupoljaka
Slično važi za hortenzije, jorgovane i voćke kao što su jabuka, breskva i trešnja.
Nagli mrazevi postaju opasniji
Topli novembar često "maskira" dolazak zimskih frontova. Kada temperatura naglo padne, biljkama koje nisu ušle u mirovanje šteta je znatno veća.
Meteorolozi Republičkog hidrometeorološkog zavoda (RHMZ) navode da nakon toplih jeseni često slede iznenadni rani mrazevi.
Posledica: smrzavanje mladih biljaka, oštećenje tkiva, pucanje grančica.
Komentari (0)